Esta semana abriu as súas portas o novo Centro de Acollida para Persoas Refuxiadas en Sobrado do Bispo, coa colaboración do Concello de Barbadás e a Congregación Escravas da Santísima Eucaristía e da Nai de Deus, que cede as instalacións.
Xosé Carlos Valcárcel, acalde de Barbadás, José Arcos, representante da congregación relixiosa, e Felipe Ferreiro, presidente provincial de Cruz Vermella en Ourense, visitaron o centro, onde se atopan xa 40 persoas procedentes de Ucraína e trasladadas desde Barcelona.
Á súa chegada o pasado 12 de xullo foron recibidas por un equipo de persoal técnico e voluntario que lles acompañaron e axudaron a acomodarse para descansar. Agora comeza a súa etapa de adaptación, especialmente para os 16 nenos e nenas do grupo, todos eles acompañados das súas nais e familiares, e os 10 mozos/as de entre 18 e 30 anos.
O alcalde de Barbadás, Xosé Carlos Carlos Valcárcel, deulles a benvida “aos nosos novos veciños e veciñas ucrainos” e afirmou que “a solidariedade ten que ser un dos valores que movan a nosa sociedade, e Barbadás ten dado mostras de que ese valor está non centro da nosa forma de ser. Estou seguro de que a colaboración entre ou Concello de Barbadás e Cruz Vermella será de gran utilidade para acoller con éxito a estas persoas e facer que a estadía sexa o máis grata posible”.
En nome das relixiosas, José Arcos trasladou “a satisfacción da Congregación de poder axudar e recibir ás familias ucraínas, na súa maioría mulleres, nenos e nenas que están a pasar por un transo moi difícil e traumático nas súas vidas; unha situación que non pode ser allea a ninguén, aféctanos a todos e por iso debemos asumir a responsabilidade social que nos corresponde. Por iso, tamén en Ourense, como en toda a historia da Congregación, ponse e está ao dispor das persoas e, sobre todo, das máis necesitadas”.
Nos preparativos do edificio, antigo internado do colexio de Escravas da Santísima Eucaristía e da Nai de Deus, colaborou a empresa Coarvi a través do Concello de Barbadás, así como os servizos municipais de Obras, Xardinería, Mantemento eléctrico e fontanería, e todas as áreas municipais do Concello de Barbadás.
Pola súa banda, Felipe Ferreiro, presidente provincial de Cruz Vermella, agradeceu a colaboración de ambas as entidades que desde o inicio da crise humanitaria en Ucraína se puxeron ao dispor da organización, e destacou a importancia de “seguir sendo solidarios coas miles de persoas que cada día teñen que fuxir do seu país, empuxados polo medo e coa esperanza de atopar unha vida mellor”.
Sistema de protección internacional
Cruz Vermella Española é a entidade con maior implantación territorial do Sistema Estatal de Acollida (con 47 provincias) e maior volume de prazas de acollida (aproximadamente un 30% do total). Forma parte desde hai máis de 30 anos deste sistema para dar apoio integral e multidisciplinar ás persoas solicitantes e beneficiarias de protección internacional. En 2020 o peche de fronteiras e outras medidas restritivas para frear o coronavirus tiveron un enorme impacto nos fluxos migratorios cara ao noso país.
En 2021 seguiuse a mesma tendencia, formalizándose 65.404 peticións cuxos países principais de orixe eran Venezuela e Colombia. A nivel nacional, Cruz Vermella atendeu a un total de 16.376 persoas refuxiadas co obxectivo de garantir a súa protección e integración social en España. En 2022, Cruz Vermella observou un crecemento de persoas procedentes de Afganistán, Malí, e recentemente, Ucraína.
De acordo cos datos rexistrados pola Oficina de Asilo e Refuxio do Ministerio de Interior ao 31 de marzo de 2022, as solicitudes de Protección Internacional realizadas en España desde o comezo do ano ascenden a 28.682. Segundo os datos publicados polo Ministerio de Interior, no período que comprende entre o 11 de marzo ao 3 de maio xestionáronse 86.677 solicitudes de Protección Temporal de persoas que foxen do conflito de Ucraína: o 67% delas son mulleres e o 38% menores de 18 anos.
As persoas refuxiadas son aquelas que se viron obrigadas a fuxir do seu país por sufrir persecución por motivos de raza, relixión, nacionalidade, opinións políticas, pertenza a determinado grupo social, de xénero ou orientación sexual. Estas persoas emprenden un novo camiño, empezando de cero.
O programa de acollida consta de varias fases que cobren desde a primeira atención ata a fase de preparación para a autonomía, cunha duración de 18 a 24 meses. Durante ese tempo, préstase unha atención integral e individualizada que inclúe, entre outros, a primeira acollida, a acollida temporal, a asistencia legal e psicolóxica, a aprendizaxe do idioma, a tradución e interpretación, e todo iso, aplicando a perspectiva de xénero pois as mulleres non se enfrontan ás mesmas formas de persecución que os homes e durante os desprazamentos son especialmente susceptibles de sufrir violencia ou ser vítimas de trata de persoas.
Crise Ucraína
Xa son máis de 90.000 as persoas atendidas por Cruz Vermella en España afectadas polo conflito en Ucraína, que fuxiron do conflito armado. Máis de 6.610 persoas voluntarias fan que a axuda de Cruz Vermella poida chegar a través de 7 eixos prioritarios: a cobertura personalizada das súas necesidades básicas, o fortalecemento do seu benestar emocional, a asistencia xurídica no proceso de solicitude de Protección Internacional, o reforzo de competencia e habilidades para a autonomía persoal, os itinerarios de inserción laboral, a creación de redes coa sociedade de acollida e fomento dunha participación cidadá igualitaria, e o éxito escolar.
Para a protección temporal das persoas procedentes de Ucraína, Cruz Vermella articulou desde o inicio desta crise dispositivos especiais de acollida en aeroportos e estacións de tren para ofrecer unha primeira asistencia ás persoas refuxiadas, así como o seu traslado a outras localizacións, ou acollida en recursos de aloxamento.
Ademais, incrementou a súa capacidade de prazas en tránsito, tanto de primeira acollida como de emerxencia, grazas ás que se puideron atender a máis de 62.000 persoas. Xunto ao Ministerio de Inclusión, Seguridade Social e Migracións, en colaboración co Ministerio de Interior e o resto de entidades que forman parte do Sistema de Acollida puxéronse en marcha 4 Centros de Recepción, Atención e Derivación en Madrid, Barcelona, Alacante e Málaga.
Situación en Ourense
En Galicia Cruz Vermella xestiona o programa de acollida temporal; ata o inicio da crise de Ucraína o número de prazas de acollida na provincia era de 42, en Ourense e O Barco de Valdeorras. Este ano traballamos con 70 persoas no marco do programa de acollida temporal.
Neste momento Cruz Vermella dispón ademais de 99 prazas de emerxencia para acollida de persoas procedentes de Ucraína: 59 en Baños de Molgas e 50 no novo centro de Barbadás. Neste momento están ocupadas 89 destas prazas.
A iso súmase a atención a persoas e familias que chegan a Ourense de forma particular por outras vías e piden apoio para realizar trámites administrativos, solicitar axudas, clases de idioma, etc., así como as persoas que están na segunda fase do programa de acollida temporal do Ministerio.
Desta forma, na provincia de Ourense no que vai de ano Cruz Vermella atendeu en total a 220 persoas, das que 150 procedían de Ucraína.